4 سناریوی محتمل برای کابینه جدید اسرائیل

به گزارش راهبرد معاصر؛ هفته گذشته دومین انتخابات کسنت در سال 2019 برای تعیین نخست وزیری و کابینه اسرائیل برگزار شد. براساس آرای منتشر شده حاکی از دستیابی حزب آبی – سفید به 33 کرسی و لیکود به 31 کرسی است.

لیست مشترک عربی به عنوان سومین قدرت کنست آینده به 13 کرسی دست یافته و پس از آن شاس با 9 کرسی، هر کدام از اسرائیل خانه ما و یهودت هتوراه با 8 کرسی، راست جدید با 7 کرسی و هر کدام از اردوگاه دموکراتیک و لیست کار – گیشر با 5 کرسی در جایگاه بعدی قرار دارند.

آمار منتشر شده نشان می دهد بازنده اصلی تکرار انتخابات حزب لیکود بوده و 4 کرسی را از دست داده است. برخلاف برخی پیش بینی ها حتی لیبرمن که برخی او را مقصر تکرار شدن انتخابات می دانند، توانست 3 کرسی به سهم خود اضافه کند و تعداد صندلی حزب اسرائیل خانه ما را به 8 کرسی افزایش دهد.

اما اکنون زمان آن رسیده که در مورد سناریوهای ممکن برای دولت آینده اسرائیل براساس ائتلاف احزاب راه یافته به انتخابات بحث و گفتگو کرد. آنچه مسلم است آن است که هیچ کدام از دو حزب برتر چپ یا راست بدون لیبرمن قادر به تشکیل دولت نخواهند بود.

گفتنی است احزاب سیاسی در رژیم صهیونیستی می بایست برای راهیابی به کنست حداقل به 143993 رای (3.25) از مجموع آرای اخذ شده دست یابند. لازم به ذکر است که حزب عوتسما یهودیت به ریاست ایتمار بن غفیر که از جمله احزاب مطرح در نظر سنجی های اسرائیلی بود با تصاحب 1.88 درصد از آرا نتوانست وارد کنست شود.

نتانیاهو از ادعای پیروزی تا نامه برای ائتلاف ملی

یکی از حواشی جالب انتخابات کنست اظهارات نتانیاهو در فاصله چند ساعت پس از پایان رای گیری بود.  نخست وزیر رژیم صهیونیستی ابتدا با انتشار بیانیه‌ای در واکنش به نتایج انتخابات صورت گرفته در فلسطین اشغالی مدعی شد که او نخست وزیر آتی خواهد بود. این ادعای نتانیاهو در شرایطی بود که بیش از ۹۰ درصد از آرا شمارش شده بود. نتانیاهو در بیانیه خود گفته بودکه با رهبران احزاب راست‌گرا ملاقات کرده و قرار است دولت ائتلافی با احزاب راست‌گرا تشکیل شود.

اما وی ساعاتی بعد از بیانیه اول خود نامه ای به گانتز رهبر حزب آبی-سفید حزب پیشتاز انتخابات ارائه کرد. وی با درخواست از گانتز برای دیدار با او، در این پیام گفت: «در زمان انتخابات، من خواستار تشکیل دولت راست‌گرا شدم اما متاسفانه با نتایج کنونی، چنین امری ممکن نیست.» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی همچنین تاکید کرد دلیلی برای برگزاری سومین انتخابات در سال جاری وجود ندارد. وی از ائتلاف آبی و سفید خواست تا «دولت متحد» و کابینه فراگیر تشکیل دهند.

تغییر موضعی که نشان می دهد نتانیاهو بیش از هر زمانی از آینده سیاسی خود نگران است و وضعیت برای آینده وی بسیار پیجیده شده است.

چهار سناریوی محتمل

1- نتانیاهو و لیبرمن

یکی از سناریویهای محتمل، که شاید تنها راه بازگشت نتانیاهو به قدرت هم باشد پذیرش لیبرمن برای ائتلاف با لیکود است. لیبرمن که قبلا وزیر جنگ نتانیاهو هم بوده است تاکنون سخنی از ائتلاف یا عدم ائتلاف با لیکود به میان نیاورده است.

لیبرمن رئیس حزب اسرائیل خانه ما به اخبار منتشر شده در خصوص تفاهم وی با حزب آبی – سفید و حمایت از گانتز برای تشکیل دولت واکنش نشان داد. لیبرمن در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی فیس بوک نوشت:«هنوز هیچ مذاکره ای با نتانیاهو و گانتز انجام نشده و هیچ تصمیمی برای رایزنی با آنها پیش از مشخص شدن جریان های سیاسی راه یافته به کنست اتخاذ نشده است.»

لیبرمن از خاستگاه راست‌های اسرائیل است و اهدافی که دنبال می‌کند مانند تصاحب کرسی وزارت جنگ، سربازی حریدی‌ها، راه نظامی در غزه و ... به احتمال زیاد در ائتلاف با چپ‌های اسرائیل به راحتی کسب نخواهد کرد اما مسئله‌ای که بسیار حائز اهمیت است نقش روسیه و پوتین در توافق محتمل میان لیبرمن و نتانیاهو است. حزب اسرائیل خانه ما خاستگاه اصلی‌اش  یهودیان راست گرای روسی است و شخص لیبرمن همانند نتانیاهو روابط بسیار خوبی با پوتین دارد. سفر روز قبل از انتخابات نتانیاهو به مسکو، این گمانه‌زنی‌ها را تقویت کرده است که توافق لیبرمن و نتانیاهو در واقعیت عملی شود.

2- گانتز و لیبرمن

اما یکی دیگر از سناریوهای محتمل ائتلاف لیبرمن با چپ ها و گانتز است. در این حالت مخالفان نتانیاهو موفق خواهند شد وی را برای همیشه از صحنه سیاسی حذف و شاید راهی زندان با توجه به پرونده های فساد گوناگونش نمایند.

اما به نظر می رسد این توافق با موانع جدی ای روبرو است. لیبرمن علی رغم آنکه در گفتگو با شبکه 12 تلویزیون رژیم صهیونیستی اظهار داشت که نه کنست منحل خواهد شد و نه انتخابات مجدد برگزار می‌شود اما لیبرمن تصریح کرد که هرگز در دولتی که نمایندگان عرب در آن مشارکت داشته باشند، حضور نخواهد داشت. لیبرمن همچنین با مشارکت در دولتی که حزب چپ مرتس یا احزاب دینی یهودی در آن حضور داشته باشند، اعلام مخالفت کرده است.

 این سخنان لیبرمن را می توان یک بن بست برای ائتلاف وی با چپ ها برای تشکیل دولت دانست. زیرا اعراب این بار با مشارکت بالایشان موفق شده اند 13 کرسی را کسب نمایند و سومین اقلیت پارلمان شوند. لیبرمن می داند که اگر وارد ائتلاف با حزب آبی-سفید شود قطعا با توجه به نفوذ اعراب به خواسته های خود نخواهد رسید و به نوعی عقب نشینی گفتمانی جدی ای را باید به جان خود بخرد.

3- گانتز و نتانیاهو

اما سومین سناریوی ممکن که در مواقعی که دو طرف چپ و راست موفق به تشکیل ائتلاف نمی شوند اجرا می شود تشکیل دولت وحدت ملی است. همانگونه که پیش تر گفته شد نتانیاهو در نامه ای به گانتز خواستار تشکیل دولت مشترک شده بوده بود. در این حالت ضمن تقسیم کابینه زمان نخست وزیری برای هر کدام 2 سال خواهد بود.

شبکه اسکای نیوز به نقل از منابع خود گزارش داد گانتز معتقد است نتانیاهو تمایل دارد انتخابات مجدد (برای سومین بار) در فلسطین اشغالی برگزار شود به همین دلیل پیشنهاد نخست‌وزیری چرخشی وی را نمی‌پذیرد. از طرفی منابعی در ائتلاف آبی‌وسفید می‌گویند گانتز هرگز پیشنهاد ائتلاف نتانیاهو را نمی‌پذیرد زیرا اگر این کار را کند، «یائیر لاپید» رهبر حزب «یش عتید» (بخشی از این ائتلاف) را از خود می‌راند و اینگونه اصل ائتلاف آنها از بین می‌رود.

خبر بالا نشان می دهد که حزب آبی-سفید هیچ اعتمادی به نتانیاهو ندارند و معتقدند حتی در صورت این ائتلاف وی به زودی توافق را نقض خواهد کرد و به امید آینده انتخابات را تکرار خواهد کرد.

با این حال لاپید به عنوان یکی از سه ضلع ساختار تشکیل دهند آبی-سفید پیش از این اعلام کرده بود حاضر نیست در هیچ لیستی که نتانیاهو در آن حضور داشته باشد، قرار بگیرد. لذا به نظر می رسد حالت دولت ائتلافی با نتانیاهو به دور از ذهن است.

4- لیکودی بدون نتانیاهو

اما آخرین سناریوی محتمل اخراج نتانیاهو برای تشکیل ائتلاف است. این اتفاق هرچند از منظر سیاسی کمی دور از انتظار هست اما پس از اتفاقات انتخابات نخست 2019 در فروردین ماه از سوی برخی راست گرایان و حتی اعضای لیکود تکرار شده است. به طور نمونه پیش از این لیبرمن رهبر حزب اسرائیل خانه ما اظهار کرده بود که انتظار دارم حزب لیکود در صورتی که نتانیاهو نتواند در انتخابات کنست 61 کرسی را کسب کند، او را از این حزب اخراج کند.

هم چنین پیش از این در مردادماه پسر نتانیاهو، رئیس کنست و عضو ارشد لیکود را به برنامه ریزی برای انجام کودتا با همراهی رئیس اسرائیل خانه ما متهم کرده بود.

روزنامه هاآرتص نوشت: یاییر نتانیاهو، به مصاحبه آویگدور لیبرمن در کانال ۱۲ اشاره کرد که در آن، وی گفته بود، اگر نتانیاهو، نخست وزیر به تشکیل دولت متحد با حزب آبی سفید به رهبری بنی گانتس موافقت نکند، از لیکود می‌خواهد تا یک کاندیدای دیگر برای سمت نخست وزیری معرفی کند. لیبرمن گفته بود:‌ یولی ادلشتاین، رئیس کنست و از اعضای ارشد لیکود به طور حتم برای همه یک کاندیدای قابل قبول است. پسر نتانیاهو بعدا در توییتر نوشت: لیبرمن به صورت تصادفی کودتایی را که یولی ادلشتاین برنامه ریزی کرده بود، افشا کرد و آنها می‌گویند، من کسی هستم که نمی‌توانم دهانم را بسته نگهدارم.

آیا کسی کوتاه می‌آید؟

بررسی سناریوهای محتمل نشان می دهد که تحقق ائتلافی برای تشکیل کابینه جدید، با موانع جدی ای روبروست و این امر ممکن نخواهد بود مگر آنکه یک عقب نشینی جدی از سوی لیبرمن، گانتز، نتانیاهو و یا لیکود رخ دهد. اتفاقی که به تعبیر شبکه 12 رژیم صهیونیستی صحنه سیاسی اسرائیل برای خروج از بحران نیازمند یک خیانت است، خیانتی که همواره از دیگران خواهان انجام آن است.